Protezy dentystyczne: stałe czy ruchome?
Protezy zębowe stosuje się, gdy w szczęce czy żuchwie brakuje kilku zębów, ale też w przypadku całkowitego bezzębia. Zdarza się, że mimo starań, sztuczne zęby są koniecznością.
Przede wszystkim protezy dentystyczne dzielimy na dwa rodzaje – są nimi uzupełnienia stałe i uzupełnienia ruchome. Już sama nazwa typów protez wskazuje, z jakimi uzupełnieniami mamy do czynienia. Protezy stałe nie są możliwe do usunięcia przez pacjenta w sposób samodzielny – zawsze wymagają wizyty w gabinecie stomatologicznym.
Protezy akrylowe – Wykonuje się je częściowo lub całkowicie z tworzywa akrylowego. Jeśli pacjent jest już bezzębny, stosuje się protezę całkowitą, która składa się ze sztucznych zębów i płyty. W przypadku braku niektórych zębów, w grę wchodzi proteza zawierająca dodatkowo klamry, które w prosty sposób pozwalają na przymocowanie jej do stałych zębów w szczęce pacjenta. Pacjentom, którzy decydują się na to rozwiązanie, zaleca się wolniejsze i dłuższe rozdrabnianie pokarmu, ponieważ protezy dentystyczne z akrylu wiążą się z mniejszą wydolnością żucia – do której można się przyzwyczaić.
Potrzebne jest trochę cierpliwości, aby przyzwyczaić się do protezy. Należy ją użytkować codziennie, aby się ułożyła i przestała przeszkadzać. Podczas jedzenia siły zgryzowe są przenoszone na dziąsło, a nie bezpośrednio na kość, co ogranicza siłę żucia i przyspiesza zanik wyrostków zębodołowych szczęki i żuchwy. Na skutek tego proteza osiada i konieczne są korekty w celu jej dopasowania, dlatego należy regularnie umawiać się na wizyty do protetyka aby zweryfikować odpowiedni moment do wymiany protezy.
Nowoczesną wersją protezy całkowitej jest proteza stabilizowana na implantach ruchoma lub stała. Aby zainstalować protezę ruchomą w żuchwie, trzeba wszczepić co najmniej dwa implanty, a do protezy ruchomej w szczęce cztery. Do implantów mocuje się protezę za pomocą specjalnych łączników. Protezy całkowite można także zamocować na implantach na stałe, lecz do tego konieczne jest wszczepienie czterech implantów w szczęce i sześciu w żuchwie. Zaletą protez całkowitych stabilizowanych na implantach jest to, że użytkownik może bezpiecznie jeść nawet twarde pokarmy. Nie bez znaczenia jest także to, że implanty zapobiegają zanikaniu kości, dostarczając im bodźców podczas żucia.
Protezy szkieletowe – wykonuje się je ze stopów metali. Protezy dentystyczne tego typu przenoszą siłę żucia na zęby, a nie na śluzówkę, jak w poprzednim wariancie. Duże znaczenie ma też fakt, że są mniejsze niż protezy akrylowe, więc łatwiej się do nich przyzwyczaić.
Pierwszą protezę ruchomą niełatwo jest zaakceptować. Przeszkadzają w tym uczucie obcego ciała w ustach, problemy z mówieniem, żuciem. Z kłopotami tymi łatwiej sobie poradzić, jeśli mamy pozytywne nastawienie do użytkowania sztucznej szczęki. Trudności z mówieniem pomogą nam szybko pokonać proste ćwiczenia polegające na powolnym i wyraźnym artykułowaniu słów podczas rozmowy, czytania na głos. Nieco dłużej możemy mieć kłopoty z odgryzaniem i żuciem pożywienia.
Dlatego po otrzymaniu pierwszej protezy ruchomej dzielmy jedzenie na małe kęsy, unikajmy twardych pokarmów. Żucie pokarmów powinno się odbywać obustronnie. Gryzienie jedną stroną spowoduje odchylanie się protezy. Po pewnym czasie żucie jedzenia nie będzie sprawiać trudności, bo proteza ułoży się w jamie ustnej i przestanie przeszkadzać. Ale żeby tak się stało, musimy ją nosić. Nigdy nie zaakceptujemy protezy, jeśli będziemy ją zakładać okazjonalnie. Leczenie protetyczne nie kończy się po otrzymaniu protezy. Potrzebne są wizyty kontrolne: pierwsza po 24-48 godzinach, aby lekarz dentysta mógł wykonać korektę, i druga po tygodniu lub dwóch.
Stałe uzupełnienia protetyczne to wkłady koronowe, implanty, licówki.
Najprostsze uzupełnienie to wkłady koronowe (korony zębowe), które odtwarzają część koronową zęba i w pewnych sytuacjach mogą zastąpić tradycyjną plombę.
Kolor i kształt zęba poprawiają natomiast licówki. Te cieniutkie nakładki przyklejane do jego zewnętrznej powierzchni to także rodzaj stałej protezy. Innym jej typem jest korona mocowana na oszlifowanym zębie lub wkładzie koronowo-korzeniowym.
Protezą stałą jest również most protetyczny, który może uzupełniać brak jednego lub kilku zębów. Funkcję filarów mostu pełnią własne zęby.
Ostatnio coraz częściej wykonuje się mosty oparte na implantach. Umożliwiają one uzupełnienie braku nawet wielu zębów, ale są drogie. Dlatego przy znacznych brakach w uzębieniu wiele osób wybiera tańsze, tradycyjne rozwiązania protetyczne.
Nowoczesna protetyka to poprawa estetyki uśmiechu i całej twarzy, to przywrócenie funkcjonalności i komfortu, ale przede wszystkim – to szansa dla Pacjentów na powrót do dawnego stylu życia – swobodnego, radosnego, bez ograniczeń. W Stomatologia Szczygieł do każdego Pacjenta podchodzimy bardzo indywidualnie i holistycznie. Po wykonaniu szeregu wnikliwych badań, tworzymy kompleksowe, interdyscyplinarne, zgodne z aktualną wiedzą plany leczenia, które mają na celu całkowitą metamorfozę uśmiechu.
